Ομιλία του κ. Παπαναστασίου Ιωάννη,επίκουρου καθηγητή στατιστικής του πανεπιστημίου Μακεδονίας,
με θέμα:”Η συμβολή της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για την αξιοποίηση κοινοτικών πόρων στην τοπική αυτοδιοίκηση”,
στην εκδήλωση της Δημοτικής Πρωτοβουλίας Σερραίων,22-05-06 με θέμα :”Πηγές Χρηματοδότησης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης”
Στην εποχή των ραγδαίων και διαρκών εξελίξεων στη γνώση και στην πληροφόρηση, η έρευνα και η καινοτομία αποτελούν προϋπόθεση για τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της ποιότητας ζωής. Η τριτοβάθμια εκπαίδευση όντας ο κατεξοχήν ερευνητικός εκπαιδευτικός φορέας καλείται να διαδραματίσει τον κυρίαρχο ρόλο συμβάλλοντας αποφασιστικά στην προώθηση της βασικής έρευνας σε όλους τους τομείς (κριτική ανανέωση και παραγωγή νέας γνώσης, νέας τεχνολογίας και νέων δεξιοτήτων, εδραίωση επιστημολογικών εργαλείων κλπ.), που στη συνέχεια μπορούν να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν οι παραγωγικές δυνάμεις της χώρας.
Η διαμόρφωση ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων που μπορούν να διαγνώσουν, να αντιμετωπίσουν και να λύσουν προβλήματα συμβάλλει αποφασιστικά στην εύρυθμη λειτουργία της κοινωνίας. Επίσης, τα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης παράγοντας κριτική σκέψη δημιουργούν ισχυρών κινήτρων «ουσιαστικής» παραγωγικής δράσης.
Η ανάπτυξη της κοινωνίας και η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας μπορούν να επιτευχθούν μόνον εάν, με άξονα την τριτοβάθμια εκπαίδευση, δημιουργηθούν οι συνθήκες και το περιβάλλον που προάγουν και παράγουν γνώση, έρευνα και καινοτομία. Η διάδοση νέων γνώσεων και των ερευνητικών αποτελεσμάτων των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορεί να ωφελήσει ιδιαιτέρως τις τοπικές κοινότητες και τις περιφέρειες. Οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους, στην οικονομία της γνώσης και των δικτύων ωφελούνται πολλαπλά από την καινοτομική δράση των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Τα Α.Ε.Ι. & Α.Τ.Ε.Ι. αποτελούν τοπικούς και περιφερειακούς κόμβους παγκόσμιων δικτύων μέσω των οποίων η διεθνής γνώση μεταφέρεται στο περιφερειακό επίπεδο και αντίστροφα. Η συμβολή των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο συνδέεται και με κοινωνικούς και με πολιτιστικούς παράγοντες. Τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο προάγοντας την κοινωνική ευημερία και τον πολιτισμό των τοπικών κοινοτήτων και των περιφερειών και συμβάλλοντας στην κοινωνική συνοχή.
Για αυτούς ακριβώς τους λόγους οι τοπικές και περιφερειακές αρχές ενθαρρύνουν τη δημιουργία περιφερειακών, διαπεριφερειακών και διασυνοριακών διασυνδέσεων μεταξύ κέντρων ερευνών, τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων με στόχο την ανταλλαγή γνώσης και τη δημιουργία δικτύων συντονίζοντας τα τοπικά και περιφερειακά δίκτυα συνεργασίας όπως τεχνολογικά και επιστημονικά πάρκα. Με τον τρόπο αυτό δημιουργούνται οι συνθήκες που απαιτούνται για την προαγωγή περιφερειακών καινοτόμων συστημάτων. Κρίνεται συνεπώς ιδιαίτερα σημαντική η σύνδεση της ανάπτυξης και των στόχων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με τους στόχους της τοπικής και της περιφερειακής ανάπτυξης. Παράλληλα η γνώση και η καινοτομική δράση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων θα πρέπει να αξιοποιηθούν κατά τον καθορισμό των στόχων της τοπικής και της περιφερειακής ανάπτυξης. Τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα μπορούν και πρέπει να συμμετέχουν περισσότερο στην οικονομική και κοινωνική ζωή, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης σχεδίων περιφερειακής ανάπτυξης και της εφαρμογής περιφερειακής στρατηγικής για την καινοτομία.
Οι δημοτικές, τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να συμβάλουν με πολλούς τρόπους στην υλοποίηση των στόχων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι πολιτικές για την περιφερειακή καινοτομία, οι τεχνολογικοί πόλοι, τα “εκκολαπτήρια επιχειρήσεων”, τα επιστημονικά πάρκα και η χρηματοδότηση της βασικής και εφαρμοσμένης έρευνας.. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν, επίσης, να διαδραματίσουν ένα σημαντικό ρόλο όσον αφορά την εισαγωγή καινοτομιών, σε θέματα όπως είναι η βιώσιμη ανάπτυξη, στους κόλπους της κοινότητας, μέσω των στενών δεσμών τους με τους πολίτες τους.
Οι ρόλοι των πόλεων, των τοπικών αρχών και των περιφερειών είναι συχνά ζωτικής σημασίας για την οργάνωση, τη χρηματοδότηση και την ενίσχυση της εκπαίδευσης και της έρευνας επιπέδου, και ειδικότερα για τη δημιουργία περιβαλλόντων καινοτομίας, όπου συνυπάρχουν έρευνα, ανάπτυξη, τεχνολογικοί πόλοι, “εκκολαπτήρια επιχειρήσεων”, επιστημονικά πάρκα και επιχειρήσεις. Η ενίσχυση των καινοτόμων δράσεων οδηγεί σε νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες, συμβάλλει στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και προάγει την ευημερία.
Οι επιμέρους στόχοι που μπορεί να προωθήσει η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι οι ακόλουθοι:
- Διευκόλυνση της καινοτομίας και προώθηση της επιχειρηματικότητας σε τοπικό επίπεδο.
- Προσέλκυση επενδύσεων και υποστήριξη των επιχειρήσεων, ιδίως των Μικρομεσαίων Μεταποιητικών Επιχειρήσεων (Μ.Μ.Ε.)
- Δημιουργία των αναγκαίων τοπικών τεχνικών υποδομών.
Ειδικότερα τονίζεται η στενότερη συνεργασία 3βάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και Τοπικής Αυτοδιοίκησης:
- Προγράμματα επιμόρφωσης , διαβίου εκπαίδευσης κλπ.
- Φορολογικά κίνητρα στις τοπικές επιχειρήσεις που αναπτύσσουν κοινά ερευνητικά προγράμματα με ΑΕΙ/ΑΤΕΙ
Τελικό συμπέρασμα: η συνεργασία ΤΑ και 3βάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων είναι αποφασιστικής σημασίας βήμα για
- Την απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων
- Αποτελεσματική αξιοποίησή τους
